آکنه و جوش یک بیماری شایع پوستی می باشد و زمانی که راه فولیکول های مو به واسطه ترشح چربی و یا تجمع سلول های مرده مسدود می شود به وجود می آیند. در برخی از افراد جوش منحصر به صورت نمی شود و بدن آنها نیزدچار آکنه و جوش می شود. معمولا جوش هایی که در قسمت های مختلف بدن به وجود می آیند علت خاصی دارند.
در بعضی از مواقع علت آنها می تواند رژیم غذایی، استرس و یا تغییرات هورمونی باشد. معمولی ترین نقاط بدن که بیشتر دچار جوش می شوند گردن، سینه، پشت، شانه ها و باسن می باشند. جوش های بدن معمولا به صورت های مختلفی چون جوش های سر سیاه، سر سفید، معمولی ، کورک و حتی کیست می باشند. برخی اوقات ظاهر بعضی از جوش ها نشان دهنده بیماری و یا مشکلی در بدن است.
اما یکی از عمده ترین زمان هایی که جوش بدن به وجود می آید زمانیست که فولیکول های مو زیر پوست مسدود می شوند. تجمع روغنی که به جلوگیری از خشک شدن پوست بدن کمک می کند و سلول های مرده پوست موجب بسته شدن منافذ پوست می گردند و در نتیجه منجر به جمع شدن ضایعات چربی می شوند و در نتیجه جوش بدن به وجود می آید.
هنگامی که از نظر ذهنی و روحی تحت فشار و استرس باشیم، هورمون هایی به نام آندروژن در بدن ما تولید می شوند. تولید هورمون های آندروژن بر قسمت های مختلف بدن از جمله پوست تأثیر می گذارد. در پوست، این هورمون ها ممکن است فولیکول های مو و غدد چربی را تحریک کنند و منجر به التهاب بیشتر و ایجاد آکنه شوند.
کراتینوسیت ها نوعی سلول پوست که مو را می پوشانند هستند. به طور معمول هنگامی که بدن سلول های پوست را می ریزد، کراتینوسیت ها به سطح پوست بالا می روند. وقتی فردی جوش دارد، مو، سبوم و کراتینوسیت ها در داخل منافذ به هم می چسبند. این کار از ریزش کراتینوسیت ها جلوگیری می کند و مانع از رسیدن سبوم به سطح پوست می شود.
مخلوط روغن و سلول‌ها به باکتری هایی که معمولاً روی پوست زندگی می‌کنند اجازه می‌دهد در فولیکول های مسدود شده رشد کنند و باعث التهاب – تورم، قرمزی، گرما و درد شوند. هنگامی که دیواره فولیکول مسدود شده شکسته می شود، باکتری ها، سلول های پوست و سبوم را در پوست مجاور می ریزد و جوش ایجاد می کند.
اشکال مختلف جوش بدن
جوش در سه سطح مختلف شدید، خفیف و متوسط ظهور می کند. جوش های خفیف ممکن است گاه به گاه به وجود بیایند مثل شروع پریود و یا گذراندن یک تایم استرسی . جوش های خفیف شامل برآمدگی های کوچک هستند که ممکن است در بعضی مواقع ملتهب باشند و در بعضی مواقع التهاب نداشته باشند.
جوش های متوسط ممکن است ترکیبی از جوش سر سیاه و یا جوش سر سفید باشند و در مواقعی قرمز و ملتهب باشند . جوش های متوسط معمولا در ناحیه پشت و یا سینه ظاهر می شوند. اما آکنه های شدید انواع مختلفی دارند و ممکن است به صورت های نتفاوتی خود را نشان دهند.
ممکن است به صورت توده های عمیق زیر پوست و یا توده های عفونی و یا کیست های کوچک ظهور کنند جوش های شدید معمولا روی صورت و سینه به حالت کیست های کوچک زیر پوست باشند و برای پشت به صورت قرمز و ملتهب.
عوامل موثر در جوش بدن
عوامل محیطی زیادی هستند که ممکن است تعداد و تجمع جوش های روی بدن را زیاد کنند :
- گرما
- فشار ناشی از لباس های تنگ و یا بند کوله پشتی
- محرک های محیطی مثل آلودگی هوا و رطوبت
- فشار دادن پوست
- شستن با شوینده های نا مناسب
- شستن با لیف و کیسه های سخت و زبر
پیشگیری از جوش بدن
- روزانه برای شستن بدن خود در حمام از شوینده ژلی حاوی اسید سالیسیلیک استفاده کنید و پس از استحمام از مرطوب کننده های ضد جوش برای بدنتان استفاده کنید.
- از ساییدن لیف حوله ای و یا لیف گیاهی بر روی نواحی مستعد به جوش جلوگیری کنید.
- از لایه بردار های دانه ریز که مناسب پوست های چرب و دارای جوش هستند برای زیر دوش استفاده کنید.
- با آب داغ دوش نگیرید زیرا آب داغ تحریک کننده است و موجب جاری شدن خون به سمت جوش ها و ملتهب تر شدن آنها می شود.
- بر روی جوش های بدنتان از محلول های حاوی اسید سالیسیلیک استفاده کنید.
- در زمانی که بدن شما دارای جوش و آکنه است از سالن های برنزه کننده و یا آفتاب گرفتن در ساحل پرهیز کنید.
- از لباس ها و زیر پوش های نخی استفاده کنید.
درمان جوش بدن
- استفاده از اسکراب بدن
- استفاده از کرم های ضد جوش بدن
- شستشوی بدن با ترکیب اسید سالیسیلیک و بنزوئیل پراکسید
- استفاده از محلول های موضعی مثل بنزوئیل پراکسید، رتینوئیدها و آنتی بیوتیک
- استفاده از داروهای خوراکی (با تجویز پزشک) مثل آنتی بیوتیک ها یا ایزوترتینوئین
- لیزر درمانی و درم ابریژن که باعث از بین رفتن لایه های سطحی پوست می شوند.
- داشتن رژیم غذایی مناسب و ورزش منظم